استشهادات شعری در منابع نخستین اسلامی از آغاز دوره اسلامی تا پایان عصر دوم عبّاسی(232 - 334 ه.ق)

شعر کلامی است که تأثیر آن از نثر به مراتب بیشتر است و در قالبهای مختلف شعارهای جنگی، حماسی، مدح و ذم سروده میشد. قبل از ظهور اسلام، اقوام عرب برای شعر اهم?ی?ت خاصی قائل بودند و اشعار عاشقانه، ادبی و حماسی زیادی میسرودند، اما محتوی و مفهوم آنها مربوط به ظواهر دنیا یا درباره دلاوریهای جنگی و امثال آن بود. ام?ا با ظهور اسلام، اشعار عرب جان تازهای گرفت و به سوی معنویت و پند یا مدح اولیای خدا متمایل گشت. در منابع نخستین اسلامی نیز شعر به عنوان سند تأییدکننده مورد توجه نویسندگان مختلف قرار گرفته است. لذا استشهاد به شعر در منابع نخستین اسلامی در کنار استشهاد به قرآن، روایات، احادیث از جایگاه ویژهای برخودار گشت زیرا از طریق استشهاد به شعر میتوانند سند کلام خویش را قوام ببخشند. در این منابع به اشعار طبقات مختلف شاعران و به سرودههای شاعران قبائل گوناگون استشهاد شده است. تحلیل آماری استشهادات منابع مورد بررسی این پژوهش، بیانگر این نکته است که طبقات شاعران م?خَضرم(جاهلی- اسلامی) و جاهلیت بیشترین سهم را در استشهادات داشتهاند و شاعران قبائل تمیم، هذیل، قیس، طی در استشهادات، بیشتر مورد توجه واقع شدهاند.